Μπαίνουν, όμως, και εισαγωγικά στον όρο "αγορά" και υπάρχει λόγος: δεν αναφέρομαι αποκλειστικά σε κάτι που θα "φέρνει χρήμα", παρότι ένας ζωτικός όρος είναι αυτός. Ουσιαστικά, θέτω το ζήτημα της δημιουργίας στερεών βάσεων για την δημιουργίας μίας "σχολής" - ή όπως αλλιώς θέλετε πείτε το - animation στην Ελλάδα.
Να εξηγήσω περαιτέρω: το να φτιάξεις ένα animation, να βγάλεις μία φορά λεφτά και τέρμα, πάει, πάπαλα, αυτό έχει γίνει στην Ελλάδα, ίσως και στο εξωτερικό (δεν το γνωρίζω). Το θέμα, για εμένα, είναι η συνέχεια. Η συνέχεια απαιτεί βάσεις. Οι βάσεις μπαίνουν με την εκπαίδευση.
Το βασικό, είναι να δημιουργηθούν σχολές - το ιδανικό είναι να είναι κρατικές, αλλά αυτό μάλλον πάει μακριά, παρότι υπάρχει μαθήματα στο ΤΕΙ της Αθήνας, αλλά αυτό δεν αρκεί - στις οποίες ο μαθητής-φοιτητής θα παίρνει τις βάσεις του animation, και θα τελειώνει - με την πλήρη έννοια της λέξης - τις σπουδές του. Σπουδές που θα διδάσκονται όλα τα επαγγέλματα που σχετίζονται με το animation, όλη η "παραγωγική γραμμή". Αυτό, απαιτεί χώρο, χρόνο (δεν τελειώνει σε δύο χρόνια κάτι τέτοιο) και χρήμα. Σήμερα, μπορεί κάποιος να μάθει τεχνικές animation σε διάφορες ιδιωτικές σχολές, δεν θα γίνει όμως κάτι άλλο πέρα από τεχνίτης. Υπάρχουν και στούντιο που προσπαθούν να αναπληρώσουν αυτό το κενό (π.χ. η Rappas Films), αλλά προφανώς και αντικειμενικά δεν μπορεί να το κάνει στον καλύτερο δυνατό βαθμό.
Εδώ, λοιπόν, μπαίνει αντικειμενικά το ζήτημα των χρημάτων. Εδώ βάζω ως προϋπόθεση ότι μιλάμε για φτηνές σπουδές, ει δυνατόν και δωρεάν. Αλλιώς, θα πάμε στα εξωπραγματικά δίδακτρα του εξωτερικού και για σπουδές μόνον για λίγους και εκλεκτούς (άρα και σε απώλεια ταλέντων). Είναι βασικό να υπάρχει κάποιος που θα "ρίξει" χρήματα σε μία ανύπαρκτη ουσιαστικά αγορά, σε ένα νέο εγχείρημα στον ελλαδικό χώρο, σε κάτι που δεν είναι σίγουρο ότι θα αποδώσει με όρους κεφαλαίου, σε τελική ανάλυση. Υπάρχει αυτή την στιγμή αυτός ο άνθρωπος/όμιλος ή όπως αλλιώς τον πούμε στην Ελλάδα; όχι. Και δεν υπάρχει αφενός λόγω και του χαρακτήρα του ελληνικού κεφαλαίου (μεταπρατικό εν πολλοίς) και γιατί υπάρχει άγνοια του αντικειμένου (γνωρίζω από πρώτο χέρι τί σας γράφω επ' αυτού, έχοντας συζητήσει με εταιρείες που συντάσσουν business plan). Αυτό το χαρτί λοιπόν μου φαίνεται "καμμένο" σε αυτή την φάση. Ή μήπως όχι;
Το επόμενο που θα μπορούσε να γίνει, θα ήταν μία εταιρεία από το εξωτερικό να αποφασίσει να δημιουργήσει ένα στούντιο στην Ελλάδα, υπολογίζοντας φυσικά σε φτηνότερα εργατικά χέρια σε σχέση με την Αμερική, να θέσει τις βάσεις μέσα σε αυτό - δηλαδή, να διδάξει το κινούμενο σχέδιο - και το στούντιο αυτό να βγάλει δουλειά για την εταιρεία. Το μοντέλο έχει δοκιμαστεί με επιτυχία στην Ασία. Και όμως: τέτοια απόπειρα έγινε και στην Ελλάδα, μέσα στα χρόνια της χούντας. Όμως, οι επίγονοι των Στούντιο Φλάισερ που είχαν έρθει και είχαν ακουμπήσει χρήματα, είδαν τελικά αυτά να καταλήγουν στα χέρια επιτήδειων και χουντικών. Και προφανώς η Ελλάδα "έφτιαξε όνομα" από τότε και στο κομμάτι αυτό. Υπάρχει διαφορετική εμπειρία στο κομμάτι αυτό;
Υπάρχουν, βέβαια, συνεργασίες με ξένα στούντιο εδώ και χρόνια. Όμως, μέχρι στιγμής φαίνεται πως δεν αφήνουν αυτές οι συνεργασίες κάτι εδώ. Αντίθετα, πάλι ο Έλληνας animator πάει στο εξωτερικό, εφόσον μπορεί. Τουλάχιστον, αυτό βλέπω εγώ και περιμένω όποιον/α έχει άλλη αντίληψη να την καταθέσει.
Μία άλλη λύση θα ήταν η διαφήμιση. Όμως, το animation στην διαφήμιση περιορίζεται στο 3D με τις αδυναμίες που αυτό συνεπάγεται, λόγω της εκπαίδευσης που ΔΕΝ παρέχεται (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και πολύ καλά δείγματα). Όμως, ως χώρος πάνω στον οποίο θα μπορούσε κάποιος ΚΑΙ να μάθει αλλά ΚΑΙ να βγάλει τα προς το ζην, δεν υφίσταται πλέον.
Ο δρόμος τελικά που προτείνω εγώ για να αναπτυχθεί το animation στην Ελλάδα είναι μάλλον πιό επίπονος και, φυσικά, δεν εξασφαλίζει αποτέλεσμα (και πώς θα μπορούσε; είναι πρόταση που δεν έχει δοκιμαστεί σε αντίστοιχες συνθήκες).
1) Το βασικό νομίζω πως είναι η οργάνωση του χώρου. Εννοώ οργάνωση συνδικαλιστική, που θα προστατεύει τα δικαιώματα των animators -υπάρχουν π.χ. περιπτώσεις που τα πνευματικά δικαιώματα καταπατήθηκαν από αιθουσάρχες και αυτό θα μπορούσε να το αντιμετωπίσει ένα σωματείο, ή θα μπορούσε να ασκήσει πίεση να προβάλλονται περισσότερο ελληνικές παραγωγές στα ελληνικά κανάλια, με αντίστοιχη προστασία των δικαιωμάτων κτλ - και οργάνωση που θα βοηθά με σεμινάρια και ανταλλαγή πείρας να αναπτύσσεται διαρκώς ο χώρος και το αντικείμενο.
2) Με δεδομένο πως δυστυχώς σε αυτή την χρονική φάση ΔΕΝ υπάρχει κάποιος φορέας που να διδάσκει τις βάσεις του animation, το χρέος της βελτίωσης του καθενός μας - και στο κάτω κάτω, ας μιλήσω μόνο για μένα, που ξέρω ότι έχω να διανύσω χιλιάδες χιλιόμετρα ακόμα για να είμαι ανεκτός στο είδος που θέλω να υπηρετήσω - είναι η αυτομόρφωση. Από το κομμάτι αυτό εξαιρώ όσους μπορούν να πάρουν τις βάσεις δίπλα σε στούντιο που λειτουργούν στην Ελλάδα - αλλά εννοώ πραγματικές βάσεις, όχι μόνο τεχνικές - και όσους έχουν την οικονομική άνεση να βγουν για σπουδές στην Ευρώπη ή στις ΗΠΑ (ή όπου αλλού). Εγώ, π.χ., δεν την έχω.
3) Μέσω της οργάνωσης, μπορούμε να δούμε μία αδιάκοπη παρουσία του ελληνικού animation στο εξωτερικό: μπορεί κάποιος να μην έχει να παρουσιάσει κάποιο έργο μία δεδομένη χρονική στιγμή σε κάποιο φεστιβάλ, γιατί όμως να μην ενημερώσει τον χώρο του ότι γίνεται αυτό το φεστιβάλ, ας πάει κάποιος να δώσει ό,τι έχει έτοιμο; ακόμα καλύτερα, γιατί να μην δούμε συνεργατικές προσπάθειες. Εννοώ, κάποιοι ανεξάρτητοι animators θα μπορούσαν να συνεργαστούν για μία ταινία η οποία θα γινόταν ακριβώς για να βγει στα φεστιβάλ. Με αυτόν τον τρόπο θα εργάζονταν περισσότεροι μαζί, κάτι που είναι απαίτηση του animation (από την φύση του, ας το γράψω έτσι, "ομαδικό άθλημα") και θα έβλεπαν επίσης αν υπάρχει "χημεία" σε αυτή την ομάδα. ΑΝ υπάρχει όντως χημεία και το αποτέλεσμα είναι μετρήσιμο, τότε, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μία δημιουργία ενός εργαστηρίου ή μίας έστω πιό συχνής επαφής επαγγελματικής. Αυτό, όμως, ταυτόχρονα θα πρέπει να αναπτύσσεται μαζί με την επαφή με το εξωτερικό, για έναν και μόνον λόγο: επειδή εκεί υπ;aρχουν ακόμα - τονίζω: ακόμα - χρήματα για το animation και εκεί πρέπει σε πρώτη φάση (και πάντα κατά την γνώμη μου) να στραφεί το ελληνικό animation.
4) Όσο και να φανεί περίεργο σε πολλούς, η αγορά του εξωτερικού δείχνει και το ποιά θεματολογία θα μπορούσε να "σηκώσει" το ελληνικό animation για να κάνει "καριέρα" έξω: μυθολογία και ιστορία. Και δεν εννοώ μόνον αρχαία ιστορία. Η Zarafa πιάνει την "Μπουμπουλίνα" (και ιστορικά της αλλάζει τα φώτα). Παρότι η Μπουμπουλίνα αυτή δεν υπάρχει ιστορικά, μας λένε όμως οι Γάλλοι ότι έχουμε ενδιαφέροντα πρόσωα ιστορικά. Εγώ πιστεύω και μύθους και θρύλους της σύγχρονης παράδοσης. Έχουμε και ιστορία που δεν αγγίζουν πολλοί, ούτε καν οι Έλληνες του "live action" (π.χ. βυζαντινή). Δεν κάνω γενική υπόδειξη φυσικά. Απλά τονίζω αυτό που μπορεί να φέρει και χρήμα πίσω στην Ελλάδα.
5) Αυτό το χρήμα που τυχόν θα έρθει ΔΕΝ πρέπει αν επενδυθεί για να βγάζουμε διαρκώς ταινίες έξω. Αυτό το χρήμα πρέπει να επενδυθεί για να φτιαχτούν εργαστήρια και στούντιο στην Ελλάδα. Αυτό το χρήμα θα είναι ο μοχλός πίεσης για την δημιουργία αγοράς στο εσωτερικό, πίεσης στις αίθουσες, στα κανάλια να πάρουν ελληνική παραγωγή (σήμερα, τα ελληνικά κανάλια ή έχουν παράλογες απαιτήσεις, νομίζοντας ότι στην Ελλάδα λειτουργούν τα στούντιο της Disney, ή έχουν αφήσει ελληνικές παραγωγές στα συρτάρια. Και στο μακρινό αλλά και στο πρόσφατο παρελθόν). Με αυτόν τον τρόπο, ξεκινώντας μας αρέσει ή όχι - εμένα π.χ. μου αρέσει - από την πιτσιρικαρία (δηλαδή: η ελληνική επίθεση στην ...Ελλάδα κατά την γνώμη μου πρέπει να στοχεύει στα παιδιά, όχι στο ενήλικο κοινό), θα αρχίσουμε να βάζουμε στο μυαλό των μικρών παιδιών και την προοπτική να ασχοληθούν με το animation. Αυτό θα έχει αποτελέσματα, βέβαια, μόνο αν έχουν πραγματοποιηθεί τα προηγούμενα βήματα και, οπωσδήποτε, να έχουν μπει οι εκπαιδευτικές βάσεις για να κάνει ένα παιδί, ένας νέος animation στην χώρα μας.
Περιμένω τις δικές σας σκέψεις, προτάσεις, αντιρρήσεις, πείρα.
Το επόμενο που θα μπορούσε να γίνει, θα ήταν μία εταιρεία από το εξωτερικό να αποφασίσει να δημιουργήσει ένα στούντιο στην Ελλάδα, υπολογίζοντας φυσικά σε φτηνότερα εργατικά χέρια σε σχέση με την Αμερική, να θέσει τις βάσεις μέσα σε αυτό - δηλαδή, να διδάξει το κινούμενο σχέδιο - και το στούντιο αυτό να βγάλει δουλειά για την εταιρεία. Το μοντέλο έχει δοκιμαστεί με επιτυχία στην Ασία. Και όμως: τέτοια απόπειρα έγινε και στην Ελλάδα, μέσα στα χρόνια της χούντας. Όμως, οι επίγονοι των Στούντιο Φλάισερ που είχαν έρθει και είχαν ακουμπήσει χρήματα, είδαν τελικά αυτά να καταλήγουν στα χέρια επιτήδειων και χουντικών. Και προφανώς η Ελλάδα "έφτιαξε όνομα" από τότε και στο κομμάτι αυτό. Υπάρχει διαφορετική εμπειρία στο κομμάτι αυτό;
Υπάρχουν, βέβαια, συνεργασίες με ξένα στούντιο εδώ και χρόνια. Όμως, μέχρι στιγμής φαίνεται πως δεν αφήνουν αυτές οι συνεργασίες κάτι εδώ. Αντίθετα, πάλι ο Έλληνας animator πάει στο εξωτερικό, εφόσον μπορεί. Τουλάχιστον, αυτό βλέπω εγώ και περιμένω όποιον/α έχει άλλη αντίληψη να την καταθέσει.
Μία άλλη λύση θα ήταν η διαφήμιση. Όμως, το animation στην διαφήμιση περιορίζεται στο 3D με τις αδυναμίες που αυτό συνεπάγεται, λόγω της εκπαίδευσης που ΔΕΝ παρέχεται (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και πολύ καλά δείγματα). Όμως, ως χώρος πάνω στον οποίο θα μπορούσε κάποιος ΚΑΙ να μάθει αλλά ΚΑΙ να βγάλει τα προς το ζην, δεν υφίσταται πλέον.
1) Το βασικό νομίζω πως είναι η οργάνωση του χώρου. Εννοώ οργάνωση συνδικαλιστική, που θα προστατεύει τα δικαιώματα των animators -υπάρχουν π.χ. περιπτώσεις που τα πνευματικά δικαιώματα καταπατήθηκαν από αιθουσάρχες και αυτό θα μπορούσε να το αντιμετωπίσει ένα σωματείο, ή θα μπορούσε να ασκήσει πίεση να προβάλλονται περισσότερο ελληνικές παραγωγές στα ελληνικά κανάλια, με αντίστοιχη προστασία των δικαιωμάτων κτλ - και οργάνωση που θα βοηθά με σεμινάρια και ανταλλαγή πείρας να αναπτύσσεται διαρκώς ο χώρος και το αντικείμενο.
2) Με δεδομένο πως δυστυχώς σε αυτή την χρονική φάση ΔΕΝ υπάρχει κάποιος φορέας που να διδάσκει τις βάσεις του animation, το χρέος της βελτίωσης του καθενός μας - και στο κάτω κάτω, ας μιλήσω μόνο για μένα, που ξέρω ότι έχω να διανύσω χιλιάδες χιλιόμετρα ακόμα για να είμαι ανεκτός στο είδος που θέλω να υπηρετήσω - είναι η αυτομόρφωση. Από το κομμάτι αυτό εξαιρώ όσους μπορούν να πάρουν τις βάσεις δίπλα σε στούντιο που λειτουργούν στην Ελλάδα - αλλά εννοώ πραγματικές βάσεις, όχι μόνο τεχνικές - και όσους έχουν την οικονομική άνεση να βγουν για σπουδές στην Ευρώπη ή στις ΗΠΑ (ή όπου αλλού). Εγώ, π.χ., δεν την έχω.
3) Μέσω της οργάνωσης, μπορούμε να δούμε μία αδιάκοπη παρουσία του ελληνικού animation στο εξωτερικό: μπορεί κάποιος να μην έχει να παρουσιάσει κάποιο έργο μία δεδομένη χρονική στιγμή σε κάποιο φεστιβάλ, γιατί όμως να μην ενημερώσει τον χώρο του ότι γίνεται αυτό το φεστιβάλ, ας πάει κάποιος να δώσει ό,τι έχει έτοιμο; ακόμα καλύτερα, γιατί να μην δούμε συνεργατικές προσπάθειες. Εννοώ, κάποιοι ανεξάρτητοι animators θα μπορούσαν να συνεργαστούν για μία ταινία η οποία θα γινόταν ακριβώς για να βγει στα φεστιβάλ. Με αυτόν τον τρόπο θα εργάζονταν περισσότεροι μαζί, κάτι που είναι απαίτηση του animation (από την φύση του, ας το γράψω έτσι, "ομαδικό άθλημα") και θα έβλεπαν επίσης αν υπάρχει "χημεία" σε αυτή την ομάδα. ΑΝ υπάρχει όντως χημεία και το αποτέλεσμα είναι μετρήσιμο, τότε, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μία δημιουργία ενός εργαστηρίου ή μίας έστω πιό συχνής επαφής επαγγελματικής. Αυτό, όμως, ταυτόχρονα θα πρέπει να αναπτύσσεται μαζί με την επαφή με το εξωτερικό, για έναν και μόνον λόγο: επειδή εκεί υπ;aρχουν ακόμα - τονίζω: ακόμα - χρήματα για το animation και εκεί πρέπει σε πρώτη φάση (και πάντα κατά την γνώμη μου) να στραφεί το ελληνικό animation.
4) Όσο και να φανεί περίεργο σε πολλούς, η αγορά του εξωτερικού δείχνει και το ποιά θεματολογία θα μπορούσε να "σηκώσει" το ελληνικό animation για να κάνει "καριέρα" έξω: μυθολογία και ιστορία. Και δεν εννοώ μόνον αρχαία ιστορία. Η Zarafa πιάνει την "Μπουμπουλίνα" (και ιστορικά της αλλάζει τα φώτα). Παρότι η Μπουμπουλίνα αυτή δεν υπάρχει ιστορικά, μας λένε όμως οι Γάλλοι ότι έχουμε ενδιαφέροντα πρόσωα ιστορικά. Εγώ πιστεύω και μύθους και θρύλους της σύγχρονης παράδοσης. Έχουμε και ιστορία που δεν αγγίζουν πολλοί, ούτε καν οι Έλληνες του "live action" (π.χ. βυζαντινή). Δεν κάνω γενική υπόδειξη φυσικά. Απλά τονίζω αυτό που μπορεί να φέρει και χρήμα πίσω στην Ελλάδα.
5) Αυτό το χρήμα που τυχόν θα έρθει ΔΕΝ πρέπει αν επενδυθεί για να βγάζουμε διαρκώς ταινίες έξω. Αυτό το χρήμα πρέπει να επενδυθεί για να φτιαχτούν εργαστήρια και στούντιο στην Ελλάδα. Αυτό το χρήμα θα είναι ο μοχλός πίεσης για την δημιουργία αγοράς στο εσωτερικό, πίεσης στις αίθουσες, στα κανάλια να πάρουν ελληνική παραγωγή (σήμερα, τα ελληνικά κανάλια ή έχουν παράλογες απαιτήσεις, νομίζοντας ότι στην Ελλάδα λειτουργούν τα στούντιο της Disney, ή έχουν αφήσει ελληνικές παραγωγές στα συρτάρια. Και στο μακρινό αλλά και στο πρόσφατο παρελθόν). Με αυτόν τον τρόπο, ξεκινώντας μας αρέσει ή όχι - εμένα π.χ. μου αρέσει - από την πιτσιρικαρία (δηλαδή: η ελληνική επίθεση στην ...Ελλάδα κατά την γνώμη μου πρέπει να στοχεύει στα παιδιά, όχι στο ενήλικο κοινό), θα αρχίσουμε να βάζουμε στο μυαλό των μικρών παιδιών και την προοπτική να ασχοληθούν με το animation. Αυτό θα έχει αποτελέσματα, βέβαια, μόνο αν έχουν πραγματοποιηθεί τα προηγούμενα βήματα και, οπωσδήποτε, να έχουν μπει οι εκπαιδευτικές βάσεις για να κάνει ένα παιδί, ένας νέος animation στην χώρα μας.
Περιμένω τις δικές σας σκέψεις, προτάσεις, αντιρρήσεις, πείρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου